Rachmistrz zarobi za jeden formularz 7 zł. Spis powszechny Polaków za dwa lata, ale już w tym roku...

Narodowy Spis Powszechny realizowany jest w Polsce co 10 lat. To wynik zaleceń Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ, wypracowanych wspólnie z Unią Europejską, z Eurostatem. Powtarzalność spisu co 10 lat ma zapewnić maksymalną porównywalność danych dla krajów, m.in. w Unii Europejskiej.
Obowiązek przeprowadzenia spisu, nałożony na Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, wynika z wcześniej wspomnianych międzynarodowych regulacji prawnych oraz potrzeb krajowych i ustaw, w których jest zapisane wymaganie dostarczenia bieżących danych o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju. 

Najbliższy Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań zostanie przeprowadzony w roku 2021. Zaplanowano go na okres od 1 kwietnia do 30 czerwca. Będzie poprzedzony dwoma spisami próbnymi. Pierwszy spis próbny będzie zrealizowany jeszcze w tym roku, w październiku, w dwóch gminach w Polsce. Natomiast drugi spis próbny będzie realizowany w roku 2020, obejmie 16 gmin – po jednej z każdego województwa. Posłuży przygotowaniu aparatu spisowego i przetestowaniu formularza internetowego, poprzez który, osoby objęte obowiązkiem spisowym, będą aktualizowały i weryfikowały dane, obecne w systemie. 

Podczas Narodowego Spisu Powszechnego, osoby, objęte obowiązkiem spisowym, będą proszone m.in. o wskazanie miejsca zamieszkania, warunków mieszkaniowych – np. powierzchni mieszkania, czy jest wyposażone w sanitariaty. Padną również pytania o aktywność ekonomiczną mieszkańców Polski, czyli o status na rynku pracy – czy jest to osoba pracująca, czy bierna zawodowo. Pytania będą również dotyczyły niepełnosprawności i wykształcenia. To dość szeroki zakres zagadnień. Tym razem wypełnienie formularza spisowego poprzez internet będzie obowiązkowe.  Projekt ustawy o Narodowym Spisie Powszechnym warunkuje, by w każdym urzędzie gminy było zapewnione stanowisko komputerowe, umożliwiające zainteresowanym osobom dopełnienie obowiązku spisowego. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, podyktowanych stanem zdrowia, jeżeli obywatel nie będzie mógł wypełnić tego formularza, wówczas z daną osobą skontaktuje się rachmistrz spisowy.

"Koszt, jaki pociąga za sobą zorganizowanie i przeprowadzenie Narodowego Spisu Powszechnego, wyniesie blisko 400 milinów złotych. Będzie on niższy od poniesionego przy spisie w 2011 roku. To zasługa wdrożenia, jako głównego narzędzia spisowego, formularza internetowego. "- informuje rzecznik GUS Karolina Banaszek

Centralne Biuro Spisowe prowadzi ciągłą pracę, jego stali pracownicy zaangażowani są w prace przygotowawcze - zarówno Powszechnego Spisu Rolnego, jak i Narodowego Spisu Powszechnego. Natomiast w terenie – w samorządach, województwach i gminach – aparat spisowy będzie zaangażowany wyłącznie do realizacji Narodowego Spisu Powszechnego.

"Zaplanowana została rekrutacja około 16-17 tysięcy rachmistrzów spisowych, w skali całego kraju. Ile osób będzie bezpośrednio zaangażowanych, będzie zależało od tego, ilu mieszkańców wypełni obowiązek spisowy poprzez formularz w internecie. Rachmistrz spisowy za wypełnienie jednego formularza, zgodnie z zapisami ustawy, otrzyma wynagrodzenie w wysokości 7 złotych"- informuje rzecznik GUS Karolina Banaszek

.
Dane, które są pozyskiwane w ramach Narodowego Spisu Powszechnego, trafiają do Głównego Urzędu Statystycznego. Następnie są agregowane i wyłącznie w takiej formie publikowane, co oznacza że nie są dostępne dane jednostkowe identyfikowalne. Główny Urząd Statystyczny jest zobligowany do opublikowania wyników po przeprowadzonym Narodowym Spisie Powszechnym w przeciągu dwóch lat.