Wiedzieliście, że gen. Białej Armii Anton Denikin urodził się i mieszkał we Włocławku?

Anton Iwanowicz Denikin był jednym z najważniejszych dowódców wojskowych "białych" doby rewolucji bolszewickiej. Po przewrocie bolszewickim, do jakiego doszło w carskiej Rosji w listopadzie 1917 r. stanął na czele Sił Zbrojnych Południa Rosji i skutecznie operował na terenie obecnej Ukrainy. Udało mu się zająć Połtawę, Chersoń, Odessę i Kijów. W 1919 r. rozpoczął ofensywę, której celem była Moskwa. Poniósł jednak klęskę. Kolejne przegrane starcia i ostateczny upadek carskiej Rosji zmusiły Antona Denikina, podobnie jak wielu białych oficerów oraz arystokratów do emigracji. Denikin udał się początkowo do Wielkiej Brytanii, następnie mieszkał na Węgrzech, we Francji. Po zakończeniu II wojny światowej przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie w 1947 r. zmarł. Wiadomo, że przyszły generał lejtnant Armii Imperium Rosyjskiego urodził się w 1872 r. Jednak to, gdzie się urodził wzbudza już spore kontrowersje. Dlaczego? Utarło się, że Anton Denikin przyszedł na świat w Łowiczu, mieście obecnie znajdującym się w województwie łódzkim, w pobliżu granicy z województwem mazowieckim. Stoi to jednak w sprzeczności z opinią dr Andrzeja Nieuważnego, którą zawarł w artykule "Z matki Polski wódz białej Rosji" opublikowanym na łamach czasopisma Inne Oblicza Historii. Historyk przytoczył w nim zdanie, napisane przez samego Antona Denikina w swojej autobiografii, w której napisał, że urodził się 4 grudnia 1872 r. w mieście Włocławku, w guberni warszawskiej. Skąd ta rozbieżność?

"W tej chwili trudno to już precyzyjnie ustalić, ponieważ ta informacja, która jest zawarta w akcie urodzenia w Archiwum Państwowym w Łodzi, wskazuje, że urodził się w Łowiczu. Natomiast sam Denikin, czyli osoba najbardziej zainteresowana, w swoich wspomnieniach pisał, że urodził się Szpetalu Dolnym. Precyzyjnie mówiąc na tamtą chwilę, czyli w roku 1872, nie byłby to dosłownie Włocławek, ale tereny podwłocławskie. Jeżeli prawdą jest, że urodził się w Szpetalu Dolnym, to to osiedle weszło w granice miasta w latach 20-tych, bodajże w 1927 r. Jednak z naszej perspektywy, urodził się we Włocławku. Żeby precyzyjnie ustalić, gdzie urodził się Denikin, trzeba przeprowadzić bardzo dokładne badania. Wydaje się jednak, że skoro jego ojciec, Iwan Denikin, stacjonował w Aleksandrowie Kujawskim, gdzie służył w straży granicznej, to pewnie się urodził tutaj, we Włocławku. Z jednej strony mamy jego słowa samego Denikina, że urodził się we Włocławku, ale z drugiej ten dokument w łódzkim archiwum mówi wprost, że został urodzony w Łowiczu. Na pewno w Łowiczu został ochrzczony. To też ciekawa sprawa, bo jakiś powód ku temu musiał być. W tamtym czasie we Włocławku nie było cerkwi na Nowym Rynku, ale funkcjonowała inna, mniejsza koło Katedry. Podejrzewam, że jakieś racje były chrzcić Antona Denikina w Łowiczu. To jest sprawa otwarta." - powiedział Tomasz Wąsik, kierownik Muzeum Historii Włocławka

Matką późniejszego generała "białych" była Polka, krawcowa, Elżbieta Wrzesińska. W naszym mieście Anton Denikin spędził swoje najmłodsze lata i tu chodził do szkoły podstawowej. Z jego relacji wynika, że mieszkał z rodziną w skromnym dwuizbowym mieszkaniu. W/g różnych źródeł rodzina mieszkała we Włocławku przy ul. Piekarskiej.

"Wiemy, że do końca życia biegle władał językiem polskim. Słyszałem taką informację, że mówił tak dobrze, że Polacy nie wyczuwali w jego sposobie mówienia jakichś wschodnich naleciałości, czy obcego akcentu. Pewne problemy miał z ortografią. Denikin ze swoją matką rozmawiał w języku polskim, bo Elżbieta Wrzesińska nigdy nie nauczyła się dobrze mówić po rosyjsku. We Włocławku mógł przebywać prawdopodobnie do około 1890 r., ponieważ w tym roku zgłosił się do pułku strzelców, ale ten pierwszy okres spędził w naszym mieście. Zresztą on raczej ciepło wspominał Włocławek, choć trzeba pamiętać, że Denikin swoje wspomnienia spisywał po wielu latach, już w Paryżu. Z perspektywy całego życia, w porównaniu z Petersburgiem, Moskwą, Kijowem, czy Paryżem to Włocławek jawił się jak takie senne niewielkie miasteczko, ale miło je wspominał." - dodaje Tomasz Wąsik, kierownik Muzeum Historii Włocławka

Anton Denikin został pochowany na cmentarzu w Detroit. Przez dekady w Rosji uznawany był za symbol zdrady i kontrrewolucji. W 2005 r. jego szczątki zostały przeniesione do Rosji. "Biały" generał jest obecnie jednym z bohaterów rosyjskich. Ojciec wybitnego generała rosyjskiego został pochowany we Włocławku.